
Kunstwerk: Ai Weiwei, The Bridge Without A Name, 2012
Literaire maker: Pascale Platel
Waiting for Ai Weiwei(ting).
Sssst…Wacht! (Luisteren) .. is hij daar? Nee.
I’m waiting for Ai Weiwei(ting).
We moeten nog juist de details van ‘de legende’ overlopen en we zijn d’er vanaf.
Het is al de derde keer dat ik hier sta.
De eerste keer kwam er - terwijl ik stond te wachten - een jongetje voorbij gelopen. En dat kind, dat liep zo zwierig en zonder fout over die brug.
Hij gleed erover!
Da’s ongelooflijk, dacht ik, want die brug, die is niet simpel, hé?!
Dat is een hindernissenparcours, met al die ambetante, houten uitsteeksels, dat mos en die verraderlijke monsters die te pas en te onpas kunnen verschijnen.
Jawel! Gelijk die Schotse watergeest met zijn drie bovenlichamen, drie kinderkoppen en zes armen! Pas maar op! Die popt ineens op, pakt u bij uw kruis en sleurt u mee den dieperik in! En diene vossegeest met zijn gouden sacoche, die zich voordoet als een raspaard. Laat u niet verblinden, hé! Alstublieft! Ga gewoon opzij!
Maar dat jongetje in zijn blauwe hoodie voelde zich helemaal in zijn element.
Misschien omdat het materiaal voor deze ‘Bridge without a name’ uit Sichuan, China komt. Er was daar een aardbeving geweest waarbij vijfduizend schoolkinderen verpletterd werden onder de brokstukken van hun eigen klaslokalen De oorzaak? Slecht gebouwde scholen! Slordigheid! Corruptie!
Ai Weiwei werd daar woest van!
Hij transformeerde op een bepaald moment zelfs in een draak en hij spuwde .. kunst!
Maar de kinderen, oh, die kijken daar door, hé. Die voelen de tragiek wel, maar die nemen dat lastig parcours moeiteloos en onbezwaard. Het zijn kinders, hé!
Ai Weiwei is trouwens niet slordig, hij is methodisch en politiek.
Ik niet, ik draag hakken.
De eerste keer, toen ik op mijn hakken ‘De Brug Zonder Naam’ op struikelde en ik dat jongetje in zijn hoodie gelijk een warme wind voorbij zag zweven, moest ik een beetje schreien. Hij keek met zo een onbevangen blik naar mij dat de tranen in mijn ogen sprongen. Ik kan dat niet meer, dacht ik! Serieus! Veel te veel drama’s, veel te veel levenservaring! Bruggen die ik vroeger met liefde heb opgebouwd, zijn niet alleen verbrand, maar soms compleet in rook opgegaan!
Het water eronder? Troebel, juist gelijk mijn blik op de wereld rondom mij.
Ai Weiwei weet dat. ‘Kom Pascale, streelt de brugleuning nog ne keer’, zegt hij dan.
Hij kent mij ondertussen.
‘Streelt de brugleuning alsof uw vingers vol verlangen zitten.’
En mijn antwoord is altijd ‘Ja!’.
Kom luisteraar, leg uw handen op de leuning en streel. Dat helpt.
Deze brug zonder naam zal u troosten.
Goh, ‘t is toch nen echte kunstenaar, hé? Diene Ai Weiwei?
Maar ook rebels! Gelijk Betty Boop!
Ai Weiwei is ‘aictivistisch’, net als zijn moeder.
Hij zegt: ‘Als kunst zich niet meer bekommert over de pijn en het verdriet van de mensen, wat is het dan wel? Hein? Esthetisch? Leuk? Een judaskus?’
… Oh! Nu dat ik eraan denk, wat zou ik hier graag honderd kussen krijgen, van de kunstenaar zelf bijvoorbeeld. Voor al die arme mensen die er nooit één krijgen op een brug. Ge weet wel, die mensen met een open wonde, of de eenzaten… of de mensen met hoogtevrees! Jamaarja, dat is hier hoog, ze.
Nu ik eraan denk, ik zou misschien liever kussen blazen.
Honderd, of nee, duiz …vijfduizend kussen blazen!
…
Ai Weiwei heeft in China al zijn bruggen opgeblazen, als een grote ‘Fuck you’ naar het vaderlijke erfgoed van zijn kinderachtig moederland.
Puur uit liefde. Uit pure liefde! Hij schreeuwde zijn liefde uit en hij blijft dat doen!
Gelijk éne lange schreeuw van Munch!
De Schreeuw van AiWeiwei! Fuck you! In LEGO-blokskes. Aiaiaiai!
..Zijn vader, de dichter, is gevangengezet, wist ge dat? En hij ook, met zijn moeder, in een werkkamp. Zijn mond werd gesnoerd, maar zijn gedachten gelukkig niet.
China kon Ai Weiwei zijn geschreeuw niet meer aanhoren en nu kan hij daar niet meer binnen. Toch niet onder zijn eigen naam.
Trouwens,.. ‘De Brug Zonder Naam’ heeft wel een naam, een schuilnaam.
‘De Brug van Gao Ying’, heet ze.
Ja, gelijk zijn moeder.
De tweede keer dat ik de brug op struikelde, zag ik haar.
Ze kwam naar mij met Ai Weiwei naast haar.
Daar was hij dan! Eindelijk zeg! Hij droeg een donkerblauwe hoodie.
Zijn vader stond aan de overkant van de brug en hij hield een sjaal vast met een draak erop. Ze voerden een overgangsritueel uit, denk ik, want ze waren alledrie zo gefocust dat ze mij niet eens opmerkten!
Ik zal het u beschrijven. En gij moet hem nadoen.
Dus. Gao Ying komt met Ai Weiwei naar de brug en moedigt hem aan om alleen over de brug te lopen. Doe maar. Ja, steekt de brug over.
En stel u voor dat, als ge, net als Ai Weiwei, aan de overkant, uw vader, uw vaderland bereikt, hij u een sjaal omdoet, daarna draait gij u langzaam om en kijkt naar uw moeder, uw moederland. Iedereen kijkt naar elkaar! Intens!
En dan loopt uw moeder terug over de brug naar u. Stel het u voor. Ze heeft een glimlach op haar gezicht. Haar haar wappert in de wind. De zon schijnt op haar gezicht.
En dan fluistert ze: ‘’t Is goed, kind. Ge hebt de fakkel waardig gedragen. Stop maar met vechten en pakt uw mama nog ne keer goed vast. Kom hier, gij, kom.’t Was niet gemakkelijk hé?
Ai Weiwei en ik hebben, na zijn ontmoeting met zijn moeder, niet meer over de legende gesproken, want zijn moeder is dood en hij was te veel onder de indruk, maar ik weet wat hij vindt dat gij moet weten.
‘De Legende van de ‘Bridge without a, name’, zegt hij altijd, ‘is mijn legende, want ik ben de bruggenbouwer. Maar het is ook, en misschien nog meer, de legende van de schoolkinderen uit Sichuan.
Onder deze brug schuilt immers een verschrikkelijk geheim.
Onder elke brug, trouwens.
Ja, en ik weet niet hoe hij het precies zou zeggen, maar hij wil niet dat ge over deze brug loopt alsof het een banale verbinding is tussen punt a en punt b.
Of tussen het verleden en het heden.
Hij wil dat ge stilstaat bij de dingen.
Daarom heeft hij die legende gecreëerd.
Ik lees ze voor, leer ze vanbuiten:
De legende van de ‘Bridge without a, name’;
Geen brug te ver als ge licht en moeiteloos over mij loopt,
want eeuwig kind zult gij blijven!
Geen brug te ver als gij over mij struikelt. Struikelt gij? Struikel dan drie keer na elkaar en roept: ‘Ai! … en daarna stillekes ‘Weiwei!’,
want nooit meer eenzaam zult gij zijn!
Geen brug te ver voor u, de durver, de held of heldin die de moed vindt om op de ‘Bridge without a name’ een onbekende medemens warm te omhelzen, want zielsgelukkig in de liefde zult gij worden!
Het is tijd om uzelf naar binnen te keren.
Wat wilde gij? Denk na! ‘What do you want!? Nǐ xiǎng yào shénme?
Eeuwig kind blijven, nooit meer eenzaam zijn of groot geluk in de liefde?
Fluistert uw antwoord als ge in ‘t midden van de brug staat.
Zeg het! Ge moogt!