Walk of Space

Hij was slim, eigenwijs, ongeduldig en de eerste Nederlander in de ruimte: Wubbo Ockels. Wubbo studeerde natuurkunde en wiskunde in Groningen. In 1978 werd hij geselecteerd als een van de eerste drie ESA-astronauten. In oktober 1985 vloog hij naar de ruimte aan boord van de spaceshuttle Challenger. Zijn missie: al zwevend zeventig verschillende wetenschappelijke experimenten doen in het Europese ruimtelaboratorium Spacelab. Hij droeg daarbij geitenwollensokken en een korte broek. Toen Wubbo onze planeet eenmaal vanuit de ruimte had gezien, wilde hij ‘ruimteschip aarde’ beschermen. Daarom werd hij hoogleraar duurzaamheid aan de Technische Universiteit in Delft. **Wist je dit over Wubbo?** * Wubbo was behalve astronaut, natuurkundige en piloot ook uitvinder. Hij bedacht de Superbus en de laddermolen, die hoog in de lucht windenergie kan opwekken. * Van 1987 tot en met 1989 presenteerde hij het tv-programma Kijk-TV over wetenschap en technologie. * Wubbo ontsnapte verschillende keren aan de dood. Hij overleefde een vliegtuigongeluk en een hartaanval. En misschien zelfs een ruimte-ongeluk. Want vier maanden na zijn vlucht ontplofte de spaceshuttle Challenger tijdens de lancering. * Samen met studenten ontwikkelde Wubbo de zonneauto Nuna, die verschillende keren de Australische World Solar Challenge won. * Hij vond de slaapzak van NASA niet fijn slapen. Daarom ontwierp hij zijn eigen exemplaar. Deze speciale ruimteslaapzak is te zien bij Space Expo in Noordwijk. * Met zijn grote snor was hij altijd makkelijk te herkennen op foto’s. * Samen met zijn vrouw Joos ontwikkelde hij de klimaatneutrale boot Ecolution, waar ze samen op woonden. * Tussen Mars en Jupiter zweeft Wubbo nog altijd rond. Er is namelijk een planetoïde naar hem vernoemd: 9496 Ockels.

André Kuipers is de eerste Nederlander die twee keer naar de ruimte reisde. Aan boord van het ISS was hij onderhoudsmonteur, schoonmaker, fotograaf, docent en natuurlijk wetenschapper. André is opgeleid tot arts. Maar je wilt echt niet bij hem op consult, grapt hij vaak. Want al snel na zijn medische opleiding ging hij in de ruimtevaart werken. Eerst aan de missies van andere astronauten en later aan die van hemzelf: missie DELTA in 2004 en de PromISSe missie in 2011 en 2012. Heel Nederland leefde mee met André in de ruimte. Jong en oud zagen hoe hij samen met honderdduizenden scholieren wetenschappelijke experimenten uitvoerde. Hoe hij een oranje T-shirt droeg op Koninginnedag. En bij alles wat hij deed, had hij op zijn gezicht een enorme lach. Nog altijd vertelt André volop over ruimtevaart op tv, in het theater en tijdens lezingen in het hele land. Ook promoot hij wetenschap en techniek bij jongeren. Want voor een duurzame toekomst, denkt hij, hebben we de knapste koppen nodig die samen slimme oplossingen bedenken voor onze planeet. **Wist je dit over André?** * Hij woonde en werkte meer dan tweehonderd dagen aan boord van het ruimtestation ISS. * In 2011 opende hij de radioshow Top2000 vanuit de ruimte. * Tijdens zijn tweede ruimtemissie koppelde André het allereerste, commerciële vrachtschip Dragon van SpaceX. Een primeur in de ruimtevaart. * André nam oude kaas, stroopwafels en drop mee naar het ruimtestation. Kaas en stroopwafels konden zijn collega’s wel waarderen. Drop vonden ze helemaal niks. * In de ruimte zweefde André het allerliefst voor het grote ruimteraam Cupola. Zijn favoriete uitzicht? De Bahama’s, de Australische Outback en Nederland in het zonnetje. * Tijdens zijn missies voerde André meer dan honderd verschillende wetenschappelijke experimenten uit. * Hij vloog twee keer naar de ruimte toe met een Russisch Sojoez-ruimteschip. Een daarvan is te zien bij Space Expo in Noordwijk. * André groeide op in Amsterdam. Als kind las hij sciencefictionboekjes. Zo raakte hij gefascineerd door de ruimtevaart. * Zijn belangrijkste advies aan jongeren is: als je ergens van droomt, ga ervoor! Laat je niet ontmoedigen en zorg altijd voor een goed plan B voor als het niet lukt.

Wie was de allereerste in Nederland geboren astronaut? Nee, niet Wubbo Ockels en ook niet André Kuipers. Het was Lodewijk van den Berg. Lodewijk werd in 1932 geboren in het Zeeuwse Sluiskil. Hij studeerde chemische technologie in Delft en werd al snel een expert in kristalgroei. Toen Lodewijk aan NASA vroeg of ze kristallen konden kweken in de ruimte, kreeg hij de kans om dat zélf te doen aan boord van een spaceshuttle. Maar dan moest hij wel eerst in Amerika gaan wonen en Amerikaan worden. Hij werd op 29 april 1985 gelanceerd aan boord van de spaceshuttle Challenger (STS-51B). Het was de eerste vlucht van het Europese ruimtelaboratorium Spacelab. In zeven dagen vloog Lodewijk 110 rondjes om de aarde, in totaal ruim 4,6 miljoen kilometer. **Wist je dit over Lodewijk?** * NASA vroeg Lodewijk om acht kristalexperts voor te dragen die als astronaut naar de ruimte konden vliegen. Hij wist er maar zeven en zette zichzelf als achtste op de lijst. Tijdens de sollicitaties bleek hijzelf de beste kandidaat. Zo werd hij astronaut. * In Terneuzen is een middelbare school naar hem vernoemd: het Lodewijk College. * Hij was 53 jaar toen hij zijn ruimtemissie vloog. Daarmee was hij een van de oudste rookies die NASA ooit heeft gehad. * In de ruimte deed hij proeven met kristallen. Want in gewichtloze omstandigheden kun je kristallen tien keer zuiverder laten groeien dan op aarde. * Hij bleef zijn hele leven kristallen maken, iets dat hij in interviews vaak vergeleek met tuinieren. * Na zijn vlucht reisde Lodewijk elke twee jaar naar Nederland om vrienden en familie op te zoeken. * Lodewijk overleed in 2022 op 90-jarige leeftijd. Maar hij zweeft voor altijd rond in de ruimte als planetoïde 11430 Lodewijkberg.

Ed Mitchell liep in 1971 op de maan. Dat voelt alsof je door het mulle zand op een strand loopt, vertelde hij. Maar dan wel met een groot, stijf pak aan. En een helm op waardoor je veel minder ziet dan normaal. Hij vloog naar de maan aan boord van Apollo 14. Stuart Roosa bleef achter in het moederschip. Samen met Al Shepard daalde hij af naar het oppervlak. Ze maakten twee maanwandelingen, waarbij ze ruim 42 kilo aan maanstenen verzamelden. Na zijn ruimtevlucht verscheen Ed nog vaak op televisie. Hij wilde de wetenschap en religie met elkaar verbinden en deed vaak opvallende uitspraken. Bijvoorbeeld dat onze aarde is bezocht door buitenaards leven. In 2016 overleed hij, toen 85 jaar oud. **Wist je dit over Ed?** * Als tiener had hij hooikoorts. Daarom besloot hij de boerderij van zijn familie niet over te nemen en een technische opleiding te gaan doen. * Voordat Ed in 1966 gekozen werd als astronaut, was hij jachtvlieger bij de Amerikaanse marine. * Hij zou eigenlijk de Apollo 13 missie vliegen, maar door oorproblemen bij zijn collega Alan Shepard kwam hij op Apollo 14 terecht. * Samen met zijn collega Shepard liep Ed 1,4 kilometer over de maan. Dat is nog altijd de langste afstand die daar te voet is afgelegd. * Ed richtte een instituut op dat onderzoek doet naar noëtiek (dat je met gedachten en overtuigingen de fysieke wereld kunt beïnvloeden). * Hij kreeg van de Amerikaanse president Richard Nixon een bijzondere onderscheiding: de Medal of Freedom. * De maanlandingen van Apollo 11 en 12 waren alleen te zien in zwart-wit. Ed nam voor het eerst een kleurencamera mee naar de ruimte.

Als iemand een vliegtuig kan besturen, dan is het Frank De Winne. Als militair vloog hij onder meer met de jachtvliegtuigen Mirage, F-16 en Tornado. In 2002 besloot hij het nóg hogerop te zoeken. Toen ging hij met een Sojoez-ruimteschip naar het ruimtestation ISS. In 2009 vloog Frank een tweede, lange missie naar de ruimte. Hij deed wetenschappelijke experimenten en werkte met de Japanse robotarm. In 2009 werd hij de allereerste commandant van het ISS die niet uit de Verenigde Staten of Rusland kwam. Als je denkt dat hij daarna met pensioen ging, heb je het mis. Frank werkte aan verschillende ruimtemissies van andere Europese astronauten. En dat doet hij nog steeds, als directeur van het Europese astronautencentrum EAC in Keulen. **Wist je dit over Frank?** * Hij kreeg verschillende onderscheidingen, waaronder de Orde van Oranje-Nassau en het ereburgerschap van Sint-Truiden. * In 1993 kreeg hij panne in de lucht met zijn F-16 jachtvliegtuig. Gelukkig kon hij zichzelf in veiligheid brengen door de schietstoel te gebruiken. * Frank werd geboren in Gent. In 2002 werd hij de tweede Belgische astronaut, na Dirk Frimout. * Toen hij in de ruimte was, kreeg het ISS bezoek van de spaceshuttle Endeavour. Op dat moment waren dertien mensen aan boord van het ruimtestation, een record. * In de ruimte moet je zuinig zijn met water. Op aarde ook, vindt Frank. Daarom besteedde hij aandacht aan waterproblemen als ambassadeur van UNICEF. * Van het zweven kon hij maar geen genoeg krijgen. Daarom maakte Frank na zijn ruimtevluchten nog vaak paraboolvluchten. Daarbij zweefde hij... aan boord van een vliegtuig.

Paolo Nespoli is de duizendpoot van het Europese astronautencorps. Hij kan vliegen, duiken, parachutespringen en nog heel veel meer. Hij werd opgeleid als ingenieur en was parachute-instructeur in het Italiaanse leger totdat hij astronaut werd. Drie keer vloog Paolo naar de ruimte. In 2007 bracht hij met de spaceshuttle Discovery een heel nieuwe module naar het ruimtestation ISS. Daarna keerde hij nog twee keer terug met de Russische Sojoez-capsule. Aan hoogtepunten geen gebrek. Paolo koppelde vrachtschepen als de Europese ATV en Japanse HTV aan het ISS. Hij filmde verschillende documentaires. Toen hij met zijn Sojoez vertrok, nam hij een legendarische foto van het ISS met daaraan vast een spaceshuttle. **Wist je dit over Paolo?** * Hij is een fan van de Italiaanse voetbalclub Inter Milan. * Zijn hobby’s zijn duiken, vliegen, fotografie en computers. * Paolo filmde stukken voor de documentaire First Orbit. Hierin wilde hij zo precies mogelijk het uitzicht van de eerste astronaut ooit vastleggen: Joeri Gagarin. * Hij werkte samen met studenten op aarde. Zij mochten een Raspberry Pi computer programmeren die zich aan boord van het ruimtestation bevond. * Paolo was de eerste astronaut die vanuit de ruimte een bijdrage deed aan de online encyclopedie Wikipedia. * In totaal was hij 313 dagen, 2 uur en 36 minuten in de ruimte.

Astronaut Alexander Gerst houdt wel van een avontuur. Hij zocht naar meteorieten op de Zuidpool, overleefde een week onder de grond in Italiaanse grotten en vloog twee lange missies naar de ruimte. Tijdens die missies zat zijn agenda tjokvol operationele taken. Hij voerde een ruimtewandeling uit samen met NASA-astronaut Reid Wiseman. En hij koppelde drie verschillende vrachtschepen: ATV, Dragon én Cygnus. Alexander is opgeleid als geofysicus en gepromoveerd op onderzoek naar de vulkaan Erebus op Antarctica. Maar hij is nieuwsgierig naar meer dan alleen onze aarde. Daarom werkt hij nu aan de voorbereidingen van nieuwe, bemenste missies naar de maan. **Wist je dit over Alexander?** * Al tijdens zijn middelbare school was hij vrijwilliger bij de scouts en de brandweer. * Zijn promotieonderzoek werd gepubliceerd in het beroemde blad Science en leidde tot een betere voorspelling van vulkaanuitbarstingen. * In 2019 deed hij mee aan de CAVES missie van ESA. Daarbij werken astronauten samen in grotten onder de grond, waar ze een ruimtemissie nabootsen. * Alexander was na Frank De Winne de tweede Europese commandant van het internationale ruimtestation ISS. En met zijn toen 42 jaar ook de jongste. * Hij bracht een robot met de naam CIMON mee naar de ruimte. Die gebruikt kunstmatige intelligentie en helpt astronauten bij hun werk in het ruimtelab Columbus. * Vanuit de ruimte rockte Alexander in 2018 mee met een concert van de Duitse band Kraftwerk. Hij speelde synthesizer tijdens het nummer ‘Spacelab’. * Als hij niet in de ruimte is, vind je Alexander in actie. Zijn hobby’s? Bergwandelen, duiken, klimmen, parachutespringen en fietsen.

Wat een multitalent... De Franse Claudie Haigneré was achtereenvolgens reumatoloog, neurowetenschapper, astronaut, staatssecretaris en minister. Ze werd geboren als Claudie André-Deshays, maar trouwde met Jean-Pierre Haigneré, die óók astronaut was. Claudie was de eerste Française die naar de ruimte ging. Ze vloog ruimtemissies naar het Russische ruimtestation Mir (1996) en naar het internationale ruimtestation ISS (2001). In de ruimte deed ze tientallen experimenten, onder meer naar het menselijk lichaam in gewichtloze omstandigheden. Na haar ruimtemissies bleef Claudie betrokken bij de ruimtevaart en de wetenschap. Ze was oprichter van het wetenschapsmuseum Palais de la découverte (Paleis van ontdekkingen) in Parijs. En nog altijd denkt ze mee over de ruimtemissies van de toekomst. Wist je dit over Claudie? • Claudie was dol op studeren. Ze studeerde geneeskunde met als specialisatie reumatologie. Daarna promoveerde ze in de neurowetenschappen. • In oktober negentien twee en negentig trainde ze als back-up voor de Frans-Russische ruimtemissie Altair. Ze was toen back-up voor haar toekomstige man: Jean-Pierre. • In haar vrije tijd houdt ze van schilderen en beeldhouwen, lezen, gymnastiek en golf. • In negentien vijf en tachtig meldden tienduizend Fransen zich aan om astronaut te worden. Zeven mensen werden geselecteerd, onder wie Claudie. Zij was de enige vrouw. • Claudie zweefde niet alleen rond in de ruimte. Ze deed dat ook aan boord van een vliegtuig voor trainingen en wetenschappelijke experimenten. • In vijf verschillende Franse dorpen zijn straten naar haar vernoemd.

Dirk Frimout werkte al in de ruimtevaart vóórdat hij astronaut werd. Bij ESA was hij verantwoordelijk voor wetenschappelijke experimenten met raketten, paraboolvluchten en Spacelab missies. In 1992 mocht hij zélf naar de ruimte. Hij vloog met de spaceshuttle Atlantis (STS-45). Tijdens die ruimtevlucht was hij verantwoordelijk voor de experimenten, waarvan er vier uit België kwamen. Hij deed onderzoek aan de atmosfeer van de aarde, de ozonlaag en Uv-straling van de zon. Terug in België was Dirk op slag superberoemd. Hij kreeg een grote optocht, compleet met een douche van confetti. Toch bleef hij ‘gewoon’ Dirk. Hij ging werken bij een telecombedrijf en stimuleerde jongeren via de Euro Space Foundation om te kiezen voor een wetenschappelijke of technische studie. **Wist je dit over Dirk?** * Het mooiste moment van zijn ruimtemissie beleefde Dirk vlak na de lancering, toen de motoren van de spaceshuttle uitgingen en hij voor het eerst zweefde. ‘Euforisch’, noemde hij dat gevoel. * Hij werd in de ruimte gebeld door prins Filip van België. Die zei toen: ‘Dirk, u kunt mij Filip noemen, want ik denk dat er in de ruimte absoluut geen protocol is.’ * Hij schreef meer dan dertig wetenschappelijke artikelen over de atmosfeer, trainingsmethoden voor Spacelab en experimenten in microzwaartekracht. * In het Suske en Wiskealbum De Stervende Ster is Dirk een oude vriend van professor Barabas. Samen helpen ze het ruimtewezen Klomo, een verkenner van de planeet Orbis. * Eigenlijk zou Dirk al in 1986 naar de ruimte vliegen. Maar door de ontploffing van de spaceshuttle Challenger werd zijn vlucht uitgesteld tot 1992. * De ruimtevlucht van Dirk duurde precies 8 dagen, 22 uur, 9 minuten en 28 seconden.

Hij is bescheiden, rustig, vriendelijk en werktuigbouwkundig ingenieur van beroep. Hij is óók de meest ervaren astronaut van de hele wereld. Oleg Kononenko vloog vijf keer naar de ruimte en maakte zeven ruimtewandelingen. In totaal woonde en werkte hij meer dan 1.100 dagen in de ruimte. Aan boord van het ruimtestation ISS had hij in totaal 55 verschillende ‘huisgenoten’ uit dertien landen. In 2011 was hij de commandant van André Kuipers. ‘Ik vlieg naar de ruimte omdat ik dat het allerliefste doe, niet om records te breken’, zei Oleg over wat hij heeft bereikt. ‘Als kind droomde ik er al van om kosmonaut te worden. Dat doel heeft me mijn hele leven gemotiveerd.’ **Wist je dit over Oleg?** * Hij is de eerste astronaut die in totaal meer dan duizend dagen in de ruimte woonde. Inmiddels zijn het er meer dan 1.100! * Oleg werd al in 1996 geselecteerd als kosmonaut. Pas in 2008 vloog hij zijn eerste ruimtemissie. * Op 31 december 2018 liet hij aan boord van het ISS een vlag van zien van Turkmenistan. Want aan zijn jeugd in dat land heeft Oleg veel mooie herinneringen. * Van 2023 tot 2024 was Oleg een jaar lang achter elkaar in de ruimte. * In zijn jeugd speelde hij volleybal op hoog niveau. Hij houdt van teamsporten en lezen. * Oleg vloog genoeg kilometers door de ruimte voor honderd retourtjes naar de maan, een reis naar Mars of zelfs een enkeltje Jupiter! * Vier van zijn verjaardagen vierde hij in de ruimte.

Samantha Cristoforetti vloog twee missies naar de ruimte. Ze woonde in totaal meer dan een jaar in het internationale ruimtestation ISS. Het record van de langste Europese ruimtevlucht (199 dagen) staat nog altijd op haar naam. Aan boord onderzocht Samantha hoe we in de toekomst missies naar de maan en naar Mars kunnen vliegen. Ook maakte ze een ruimtewandeling van ruim zeven uur om de Europese robotarm ERA te installeren. Als koffieliefhebber bracht ze de allereerste ‘zero-G’ espressomachine mee naar de ruimte: de ISSpresso. Behalve van koffie houdt ze van duiken, sporten, gezond eten en natuurlijk het betoverende uitzicht op de aarde. **Wist je dit over Samantha?** * Ze werd geboren in Milaan en studeerde werktuigbouwkunde in Duitsland. * In 2009 werd ze gekozen als astronaut uit achtduizend verschillende kandidaten. * Ze was de tweede vrouw die Europa naar de ruimte stuurde en de eerste uit Italië. * Van Samantha werd een speciale Barbiepop gemaakt, met vluchtoveral én ruimtepak. * Ze vloog in twee verschillende ruimteschepen: de Russische Sojoez (2014/15) en de Dragon van SpaceX (2022). * Tijdens haar eerste missie daagde Samantha scholieren uit om gezond te eten en meer te sporten met het lesprogramma Mission X: Train Like an Astronaut. * In 2022 maakte ze de allereerste TikTok-video aan boord van het internationale ruimtestation. * Samantha spreekt Italiaans, Engels, Duits, Frans, Russisch en Chinees.

Voluit heet hij Russel Louis Schweickart. Maar iedereen noemt hem ‘Rusty’. Met zijn Apollo 9 missie bereidde hij in het voorjaar van 1969 de eerste landing op de maan grondig voor. Rusty testte de allereerste maanlander – Spider – in een lage baan om de aarde. En hij probeerde alvast het ruimtepak waarmee Neil Armstrong en Buzz Aldrin van Apollo 11 op de maan zouden lopen. Een tweede ruimtemissie kwam er niet. Dus werkte Rusty hier op aarde onvermoeid aan thema’s die voor hem belangrijk zijn: vreedzame internationale samenwerking en onze bescherming tegen planetoïden uit de ruimte. **Wist je dit over Rusty?** * Rusty werd geselecteerd als astronaut in 1963. Hij was lid van de derde groep astronauten die NASA aannam. * Voordat hij astronaut werd, was Rusty straaljagerpiloot bij de Amerikaanse luchtmacht. * Tijdens de Apollo 9 missie werd hij ruimteziek. Mede hierdoor zou hij geen tweede missie vliegen. Pas later werd bekend dat de helft van alle astronauten ruimteziekte ervaart. * Als kind woonde hij op een boerderij in New Jersey. In die tijd wilde hij niets liever dan piloot en cowboy worden. * Na zijn carrière als astronaut werkte Rusty in de politiek en in het bedrijfsleven. Zijn specialismes waren wetenschap, techniek en onze energietoekomst. * Rusty is medeoprichter van de ASE, de internationale club van astronauten. En van de B612 Foundation. Deze stichting wil de aarde beschermen tegen inslagen van planetoïden.

Samen met twee collega’s vloog Walt Cunningham de allereerste Apollo missie. Zijn missie was geen makkie. Met Apollo 7 moest hij een heel nieuw ruimteschip testen. Het schip waarmee mensen een jaar later zouden landen op de maan. Walt was piloot van de maanlander. Maar die maanlander was nog niet klaar toen Apollo 7 op 11 oktober 1968 gelanceerd werd. Gelukkig had hij genoeg te doen tijdens de testvlucht. Walt testte onder meer de motor van de Apollo servicemodule, de besturing van het ruimteschip en hij maakte de eerste live televisie-uitzending vanuit de ruimte. Na 263 uur zat zijn missie erop en landde hij veilig in de Atlantische Oceaan. **Wist je dit over Walt?** * Net als Rusty Schweickart, werd Walt door NASA geselecteerd in 1963 als lid van de derde groep astronauten. * Voordat hij astronaut werd, was hij piloot bij de Amerikaanse marine. Hij vloog ruim vijftig nachtelijke gevechtsmissies in Korea. * Na zijn astronautencarrière werkte hij als directeur in het bedrijfsleven. Hij was ook investeerder en adviseur van nieuwe bedrijven. * In 1977 bracht hij het boek The All-American Boys uit. Hierin schreef hij over het bijzondere leven en werk van Amerikaanse astronauten. * In de vroege jaren van de ruimtevaart waren veel astronauten militairen. Walt was na Neil Armstrong de tweede niet-militair die naar de ruimte vloog. * Behalve natuurkundige, astronaut en zakenman was Walt ook radiopresentator, schrijver en hij had de papieren om makelaar te zijn in de staat Texas.

Hij solliciteerde in 2009 op de baan van astronaut, maar werd niet gekozen. Toch ging Matthias Mauer aan het werk in de ruimtevaart. Hij bereidde de ruimtemissies van de toekomst voor en werkte bij de vluchtleiding van het Europese ruimtelaboratorium Columbus. In 2015 werd Matthias alsnog lid van het Europese astronautenkorps en in 2021 vloog hij naar de ruimte. Hij werd gelanceerd met de Dragon capsule van SpaceX, samen met drie NASA-astronauten. Zijn missie naar het ruimtestation ISS duurde zes maanden en heette ‘Cosmic Kiss’. Aan boord werkte hij mee aan ruim honderd wetenschappelijke experimenten. Ook in materiaalkunde, de wereld waarin hij is opgeleid. Matthias woonde en werkte 177 dagen in de ruimte. Hij maakte één ruimtewandeling van bijna zeven uur. Die ervaring noemde hij ‘buitenaards.’ **Wist je dit over Matthias?** * Voordat hij astronaut werd, werd hij opgeleid tot ingenieur in de materiaalkunde. Om zijn studie te betalen, werkte hij als ambulancechauffeur. * Zijn hobby’s zijn: reizen, fotografie, lezen en talen leren. Hij houdt ook van sporten, vooral fietsen en wandelen. * Voordat hij naar de ruimte ging, werkte Matthias aan nieuwe maanmissies. Hij nam ook deel aan astronautentrainingen in grotten (ESA CAVES) en onderwater (NASA NEEMO). * In augustus 2017 deden Matthias en Samantha Cristoforetti een overleeftraining samen met zeven Chinese taikonauten. Het was de allereerste samenwerking van China met astronauten uit de rest van de wereld. * De naam van zijn missie - Cosmic Kiss – staat voor de connectie tussen de aarde en de ruimte, via het internationale ruimtestation ISS. * Toen Matthias vanuit het ISS de maan zag, begon hij te dromen van zijn eigen maanreis. Maar of dat er ooit van komt...

Moet je één beroep kiezen voor je hele leven? Pedro Duque zeker niet. Hij werd in negentien twee en negentig geselecteerd als astronaut. Na twee ruimtemissies werkte hij bij de universiteit van Madrid en daarna leidde hij een bedrijf voor satelliettoepassingen. Maar de ruimtevaart bleef trekken, dus keerde hij terug naar ESA om leiding te geven aan alle activiteiten van Europa in het ISS. En dan is hij van twee duizend achttien tot twee duizend een en twintig ook nog minister van Wetenschap, Innovatie en Universiteiten geweest in de Spaanse regering. In totaal bracht Pedro bijna negentien dagen door in de ruimte. Zijn eerste missie was in 1998 als missiespecialist aan boord van de spaceshuttle Discovery. In twee duizend drie vloog hij met het Sojoez-ruimteschip naar het internationale ruimtestation voor de Cervantes missie. **Wist je dit over Pedro?** * Hij is opgeleid als lucht- en ruimtevaartingenieur. Hij werkte al zes jaar voor ESA, voordat hij in negentien twee en negentig gekozen werd als astronaut. * Pedro werkte aan grote Europese onderdelen van het ISS. Het ruimtelaboratorium Columbus en de uitkijkkoepel Cupola. * Toen hij voor het eerst naar de ruimte ging, nam hij pittige chorizoworst en twee soorten kaas mee in zijn persoonlijke bagage. * Pedro vloog in de spaceshuttle met John Glenn. Die was met zeven en zeventig jaar de oudste astronaut ooit. * Hij was de eerste Spanjaard in de ruimte. * Bijna acht miljoen Spanjaarden keken live op televisie hoe Pedro gelanceerd werd aan boord van de spaceshuttle. * Zijn lievelingsboeken zijn Rendezvous met Rama, Moby Dick en Cosmos van Carl Sagan.

Het internationale ruimtestation ISS is bewoond sinds november 2000. Maar Julie Payette nam al voor die tijd een kijkje. In 1999 vloog ze naar het ruimtestation met de spaceshuttle Discovery (STS-96). Het was de eerste keer dat een spaceshuttle ‘handmatig’ koppelde aan het toen nog nieuwe ruimtestation. Samen met haar collega’s leverde Julie 4.000 kilo voorraden af voor toekomstige expedities. Tien jaar later ging ze nog een keer terug naar het ruimtestation met de spaceshuttle Endeavour. Tijdens die missie bracht ze een experimentenplatform naar de ruimte voor het Japanse laboratorium Kibo. **Wist je dit over Julie?** * Voordat ze astronaut werd, werkte ze bij de Canadese ruimtevaartorganisatie aan de robotarm Canadarm2. * Julie was de eerste Canadees die een kijkje aan boord van het ISS nam. * Toen ze 19 jaar was, wilde ze piloot worden bij de Canadese luchtmacht. Maar op dat moment werden geen vrouwen toegelaten als piloot. * Als wetenschapper werkte ze aan taalverwerking en spraakherkenning van computers. * Ze spreekt vloeiend Engels en Frans, maar ook Russisch, Spaans, Duits en Italiaans. * Ze moet wel goed zijn in gamen, want tijdens haar tweede shuttlemissie bediende Julie drie verschillende robotarmen: Canadarm2, de robotarm van de spaceshuttle en een Japanse robotarm.

Rick Hieb heeft een satelliet ‘gered’. In 1992 vloog hij met de spaceshuttle Endeavour naar de ruimte om de Intelsat VI satelliet te onderscheppen. Die satelliet was twee jaar eerder in een te lage baan om de aarde gelanceerd. Samen met zijn collega’s gaf Rick de communicatiesatelliet een opknapbeurt en een nieuwe motor. Daarna vloog de satelliet alsnog naar zijn bestemming op 36.000 kilometer boven de aarde. De bijzondere reparatiemissie was de tweede van drie ruimtevluchten die Rick maakte. De eerste was in 1991 (STS-39), de laatste in 1994 (STS-65). Bij die vlucht deed de bemanning meer dan tachtig verschillende wetenschappelijke experimenten. **Wist je dit over Rick?** * Hij solliciteerde twee keer om astronaut te worden, de eerste keer kwam hij niet door de selectie. * De naam Hieb komt oorspronkelijk uit Duitsland. Net als de familie van Rick, die in de zeventiende eeuw van Europa naar de Verenigde Staten emigreerden. * Na drie missies met de spaceshuttle hing Rick zijn vluchtoveral definitief in de kast. Hij ging voor verschillende satellietbedrijven werken en daarna voor Lockheed Martin. * Hij werkte bij het legendarische Mission Control van NASA in Houston tijdens de allereerste vlucht van de spaceshuttle in 1981. * Rick maakte deel uit van de enige ruimtewandeling in de geschiedenis die werd gedaan door drie astronauten tegelijkertijd. * De tweede missie van Rick was de allereerste vlucht van de spaceshuttle Endeavour. * Rick vloog ruim 750 uur in de ruimte. Hij maakte drie ruimtewandelingen van in totaal 17 uur. Na zijn missies stond de ‘kilometerteller’ op bijna 21 miljoen afgelegde kilometers om de aarde.

Hij werkte ruim dertig jaar in de ruimtevaart. Achttien dagen daarvan, was hij in de ruimte. Reinhold Ewald vloog in negentien zeven en negentig naar het Russische ruimtestation Mir. Daarboven deed hij biomedische experimenten, materiaalonderzoek en hij leerde zoveel mogelijk over het wonen aan boord van een ruimtestation. Al die kennis kwam goed van pas toen hij in negentien negen en negentig voor ESA ging werken. Want de bouw van het internationale ruimtestation ISS was het jaar daarvoor gestart en veel verschillende Europese astronauten zouden het bezoeken. Reinhold werkte aan de ruimtemissies van collega’s en aan onderdelen voor het ISS, zoals het ruimtelaboratorium Columbus. Hij was erbij toen dat lab in twee duizend acht met de spaceshuttle gelanceerd werd. Daarna leidde hij de dagelijkse werkzaamheden in Columbus samen met een team vanuit het Columbus Control Centre bij München. **Wist je dit over Reinhold?** * Reinhold houdt van lezen en tijd doorbrengen met zijn familie. Hij speelde in een amateurtheatergezelschap, voetbalde en heeft de zwarte band in karate. * Als wetenschappelijk onderzoeker bouwde en bediende hij een radiotelescoop bij Zermatt in Zwitserland. Hij onderzocht interstellaire wolken in het heelal, waar sterren worden geboren. * In twee duizend vijften werd hij namens ESA hoogleraar ruimtevaart en ruimtestations aan de universiteit van Stuttgart. Hij nam die baan over van astronaut Ernst Messerschmid. * In negentien twee en negentig trainde hij als reserveastronaut voor de eerste Duits-Russische Mir twee en negentig missie. Hij zou uiteindelijk vliegen op de tweede Duits-Russische missie: Mir zeven en negentig. * In twee duizend vier had Reinhold vanuit ESTEC in Noordwijk de leiding over de DELTA-missie, die werd gevlogen door André Kuipers. * Hij kan niet wachten tot Europese astronauten naar de maan zullen gaan. Om te ontdekken hoe die is ontstaan en of we er kunnen overleven.